Türkiye’de emeklilik sistemine yönelik önemli bir düzenleme, 2023 Mart ayında hayata geçirildi. Bu düzenlemeyle, Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) için emekli maaşlarına bağlanma süreci Nisan ayı itibarıyla başladı. Mart 2023’te 9 milyon 544 bin kişi olan emekli maaşı alan kişi sayısı, 2,2 milyonluk artışla Nisan 2024’te 11 milyon 722 bine ulaştı. EYT düzenlemesinden faydalanacak toplam kişi sayısının 5 milyona ulaşması öngörülüyor ve bu kapsamda yaklaşık 2,8 milyon kişinin önümüzdeki dönemde emekli olması beklenmektedir.
EYT’NİN MALİYETİ NE KADAR?
Türkiye’nin Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) konusunun bu yıl için maliyetinin 724 milyar Türk Lirası olacağını belirtti. Öte yandan, AK Parti Genel Başkanvekili Mustafa Elitaş, beş yıllık toplam maliyetin 300 milyar dolar civarında olacağını açıkladı. Emeklilik sistemiyle ilgili maliyet tartışmaları sürerken, AK Parti’den yeni sistemin üzerinde çalışıldığı yönünde açıklamalar geldi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin (TBMM) yeni yasama döneminde bu konunun gündeme taşınacağını ifade etti.
EYT KALDIRILACAK ENDİŞELERİ ARTTI
Sosyal güvenlik uzmanı Ahmet Kıvanç, yeni emeklilik düzenlemesi ve EYT ile ilgili yaşanan endişeleri ele aldı. Okurlarından gelen “EYT düzenlemesinin iptali ve emeklilik haklarının yanma ihtimali” sorusuna detaylı yanıtlar vererek, konu hakkında kulis bilgilerini paylaştı. Kıvanç’ın açıklamaları, emeklilik sistemine dair mevcut belirsizlikleri ve vatandaşların haklarına ilişkin önemli noktaları aydınlattı.
KULİSLERDE EMEKLİLİK YAŞI KONUŞULUYOR
Edinilen son bilgilere göre, sosyal güvenlik sisteminde önemli değişikliklerin yapılması bekleniyor. Bu değişikliklerden bazıları derhal uygulamaya konacak, bazıları ise daha uzun bir süreç gerektirecek. Planlanan reformlar arasında, emeklilik prim günleri ile aylıklar arasındaki dengeyi sağlama, sağlık giderlerinin devlet bütçesi üzerindeki etkisini düşürme ve düşük gelirli emeklilere yönelik sosyal destek programlarının hayata geçirilmesi yer alıyor. Ayrıca, emeklilik yaşının yükseltilmesi yönünde önerilerin de masada olduğu belirtiliyor.
EYT YASASI İPTAL OLUR MU?
EYT düzenlemesi konusunda geriye dönük bir değişiklik öngörülmemektedir. 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı işe başlayan bireyler için yaş sınırı ortadan kalkmış, bunun yerine prim günü ve sigortalılık süresi şartları getirildi. Emeklilik şartlarını tamamlayan pek çok kişi emekli olurken, şartları karşılamasına rağmen emekli olmayanlar ve emeklilik bekleyen yaklaşık 3 milyon kişi mevcut. Yapılan düzenlemenin ardından, hak sahiplerinin yüzde 40’tan fazlasının emekliliğe hak kazandığı, geri adım atılmasının ise Anayasa’ya aykırılık teşkil edeceği için mümkün olmadığı belirtiliyor.